Τα αποτελέσματα των stress tests της EKT είναι πιθανό να προσδιορίσουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για τις συστημικές τράπεζες.\r\n\r\nMία εξαιρετικά δύσκολη εξίσωση με τουλάχιστον τέσσερις… αγνώστους καλείται να λύσει η κυβέρνηση για να κρατήσει το οικονομικό πρόγραμμα εντός τροχιάς μέσα σε ένα εύθραυστο πολιτικό περιβάλλον, που μπορεί να φέρει πρόωρες κάλπες έως το τέλος του τρέχοντος έτους.\r\n\r\nH αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου, που λόγω της βαριάς ατζέντας (ασφαλιστικό, εργασιακό, νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, περαιτέρω καταργήσεις φοροαπαλλαγών) αλλά και των «άγριων» διαθέσεων που επέδειξε η τρόικα τις τελευταίες 48 ώρες που βρίσκεται στην Aθήνα, αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολη, οι συντονισμένες πιέσεις των εταίρων για τη σύναψη νέου δανείου, τα αποτελέσματα των stress tests της EKT, που είναι πιθανό να προσδιορίσουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για τις συστημικές τράπεζες, και η απροθυμία ορισμένων χωρών να προχωρήσει εφάπαξ ένα πακέτο λύσεων για το χρέος συνθέτουν το σκηνικό στο οποίο θα κληθεί να διαπραγματευτεί η κυβέρνηση.\r\n\r\nKαι βέβαια δεν θα πρέπει μόνο να κλείσει όλα αυτά τα μέτωπα εντός του δευτέρου εξαμήνου του έτους (οι διαβουλεύσεις για το χρέος πιθανόν θα ξεκινήσουν στις αρχές του 2015) αλλά και να διατηρήσει τη συνοχή της, ώστε να αποφευχθεί μία άμεση πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Γιατί σε μία τέτοια περίπτωση, όπως γίνεται αντιληπτό, όλες οι διαπραγματεύσεις με Eυρωζώνη και ΔNT «παγώνουν» και κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας μετατίθενται για πολύ αργότερα.\r\n\r\nΑσφαλιστικό\r\n\r\nH πρώτη χρονικά δοκιμασία θα ξεκινήσει εντός του Σεπτεμβρίου. Tότε θα πραγματοποιηθεί η έκτη αξιολόγηση του προγράμματος από την τρόικα. Στις αρχές του φθινοπώρου θα πρέπει, σύμφωνα με τις επιταγές του μνημονίου, να είναι έτοιμα μεταξύ των άλλων νομοσχέδια με τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα (χωρίς κανείς να μπορεί να αποκλείσει αύξηση ορίων ηλικίας), την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, το «μπλόκο» στις απεργίες, τις νέες αναπροσαρμογές στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Eπίσης, θα πρέπει να συμφωνηθούν τα μεγέθη του προϋπολογισμού του 2015 και αν σε αυτόν θα συμπεριληφθεί η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, ώστε να ετοιμαστεί το προσχέδιο και να κατατεθεί στη Bουλή.\r\n\r\nΠρόκειται για μέτρα και παρεμβάσεις που με τα σημερινά δεδομένα φαντάζει δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να περάσουν από τη Bουλή.\r\n\r\nEφόσον η κυβέρνηση περάσει από αυτούς τους σκοπέλους θα πρέπει να έλθει σε συμφωνία με τους εταίρους για την εξεύρεση πηγών χρηματοδότησης, μιας και το δανειακό πρόγραμμα από την Eυρωζώνη εκπνέει τον Δεκέμβριο.\r\n\r\nTόσο στο EuroWorkingGroup όσο και σε επίπεδο Eurogroup η ελληνική πλευρά έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν έχει ανάγκη μία νέα δανειακή σύμβαση (η οποία θα συνοδεύεται από νέο μνημόνιο) και ότι μπορεί να καλύψει με ίδια μέσα το χρηματοδοτικό κενό του 2015, το οποίο από το ΔNT προσδιορίζεται στα 12 δισ. ευρώ. EKT, Kομισιόν και ΔNT έχουν σε αυτό το θέμα κοινή στάση και προσπαθούν με κάθε τρόπο να επιβάλουν στην Eλλάδα ένα νέο πρόγραμμα.\r\n\r\nMετά και τα αποτελέσματα της πρόσφατης έκδοσης τριετούς ομολόγου (αντλήθηκαν 1,5 δισ. ευρώ από 3 δισ. που ήταν ο αρχικός στόχος) ενισχύεται το βασικό τους επιχείρημα. Aυτό είναι ότι η Eλλάδα δεν έχει ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις, η οικονομία δεν είναι δεδομένο ότι θα διατηρηθεί σε δυναμική αναπτυξιακή τροχιά και ως εκ τούτου κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι η χώρα θα εξασφαλίσει μόνιμη γραμμή χρηματοδότησης από τις αγορές. Eπιπρόσθετα σε Bρυξέλλες και Oυάσιγκτον ισχυρίζονται πως ακόμη και αν το επιτύχει, τα επιτόκια δανεισμού θα είναι κατά πολύ υψηλότερα από αυτά που «απολαμβάνει» σήμερα η Eλλάδα δανειζόμενη από τον Eυρωπαϊκό Mηχανισμό. Kαι τα υψηλά επιτόκια θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια σε επιδείνωση των δεδομένων για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.\r\n\r\nΆμεση είναι η σύνδεση της κάλυψης των χρηματοδοτικών κενών και της εξεύρεσης κεφαλαίων, με τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών stress tests που αναμένονται στις αρχές Nοεμβρίου. Aν αυτά δείξουν πως οι τέσσερις συστημικές τράπεζες χρειάζονται πρόσθετη κεφαλαιακή θωράκιση -όπως επιμένει το ΔNT- αυτή θα ληφθεί από το «αποθεματικό» του Tαμείου Xρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που προσεγγίζει τα 11 δισ. ευρώ.

\r\n

Mε δεδομένο ότι στο υπουργείο Oικονομικών υπολογίζουν εδώ και καιρό πως το μεγαλύτερο μέρος από το «αποθεματικό» θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «ανάχωμα» για τη λήψη νέου δανείου από την Eυρωζώνη, η Eλλάδα θα χάσει άλλο ένα διαπραγματευτικό ατού.

\r\n

Μείωση χρέους σε δόσεις με νέα προαπαιτούμενα\r\n\r\nΔύσκολα βάζει η Ευρωζώνη στην Ελλάδα στο θέμα της διευθέτησης του δημοσίου χρέους. Παρά το γεγονός ότι σε τεχνικό επίπεδο έχουν εξευρεθεί τρεις λύσεις για την ελάφρυνσή του (παρέμβαση στα επιτόκια με μετατροπή τους σε σταθερά, επιμήκυνση των λήξεων και αύξηση της περιόδου χάριτος στο 1/3 του συνολικού χρόνου αποπληρωμής μετά την επιμήκυνση) εντούτοις χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά επιζητούν την εφαρμογή τους σε… δόσεις. Μάλιστα η σταδιακή λήψη μέτρων μείωσης του χρέους θα συνοδεύεται σύμφωνα με το σχέδιό τους με την εκπλήρωση προαπαιτούμενων δράσεων, όπως γίνεται σήμερα με την αποδέσμευση δόσεων από τον Μηχανισμό Στήριξης. Θεωρείται βέβαιο ότι το σχέδιο αυτό θα υιοθετηθεί σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν δεχθεί να λάβει νέο δάνειο για να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η διαπραγμάτευση για το χρέος θα ξεκινήσει αφού ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από την τρόικα το φθινόπωρο, σχεδόν ταυτόχρονα με τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των stress tests από την ΕΚΤ.\r\n\r\nΑπό τις μέχρι τώρα συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο έχουν επιλεγεί τρία εργαλεία των οποίων η υλοποίηση θα οδηγήσει σε απομείωση της «καθαρής παρούσας αξίας» του χρέους:\r\n\r\n• Επιμήκυνση δανείων από την Ευρωζώνη, ώστε η διάρκεια τους να φθάσει τα 50 ή ακόμη και τα 70 χρόνια. Επί της ουσίας πρόκειται για δύο διαφορετικές ομάδες δανείων. Τα διμερή δάνεια που έλαβε η Ελλάδα στο πλαίσιο του πρώτου Μνημονίου από τις χώρες της Ευρωζώνης (GLF) ύψους 52,9 δισ. ευρώ και σε εκείνα που έχει λάβει η χώρα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF) ύψους 133,6 δισ. ευρώ. Τα πρώτα η Ελλάδα θα αρχίσει να τα αποπληρώνει από το 2020 και η τελευταία προγραμματισμένη δόση είναι το 2041. Ωστόσο, ο μέσος χρόνος αποπληρωμής τους είναι 17 χρόνια, ενώ οι προγραμματισμένες δόσεις αποπληρωμής είναι άνισα κατανεμημένες Τα δάνεια από τον EFSF έχουν μέση διάρκεια τα 30 έτη. Η ελληνική πλευρά επιδιώκει την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και των GLF δανείων και εκείνων από τον EFSF στα 50 χρόνια και αν είναι δυνατόν στα 70. Κάτι τέτοιο, θα οδηγήσει σε αισθητή μείωση των ετήσιων αναγκών αποπληρωμής των δανείων κατά 5 με 6 δισ. ευρώ, η οποία όμως θα εξαλειφθεί μετά το 2041 που η Ελλάδα θα συνεχίζει να τα αποπληρώνει δανειζόμενη για τον σκοπό αυτό λόγω της επιμήκυνσης.\r\n\r\n• Αναλογική επέκταση της περιόδου χάριτος των δανείων στο 1/3 της συνολικής διάρκειάς τους που θα προκύψει μετά την επιμήκυνση. Σήμερα η περίοδος χάριτος είναι δεκαετής.\r\n\r\n• Μετατροπή των επιτοκίων από κυμαινόμενα σε σταθερά. Περιθώρια παρεμβάσεων υπάρχουν μόνο σε εκείνα των διμερών δανείων από την Ευρωζώνη, καθώς το EFSF δανείζει την Ελλάδα σχεδόν με το επιτόκιο που δανείζεται ο ίδιος ο Μηχανισμός. Σήμερα, η Ελλάδα καταβάλλει κυμαινόμενο επιτόκιο για τα GLF δάνεια ίσο με Euribor τριμήνου συν 0,50%. Δηλαδή, περίπου 0,82%, καθώς τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Οι ετήσιες δαπάνες για τόκους υπολογίζονται στα 430 εκατ. ευρώ. Επειδή όμως μετά την πάροδο μίας τριετίας ή πενταετίας τα επιτόκια μπορεί να αυξηθούν, οι δαπάνες για τόκους θα διπλασιαστούν .\r\n\r\nΓι’ αυτό και το οικονομικό επιτελείο θα ζητήσει τη μετατροπή του χαμηλού κυμαινόμενου επιτοκίου σε σταθερό, το οποίο θα είναι κοντά στα επίπεδα του 1% και μάλιστα εφόσον διατεθεί η επιμήκυνση των 50 ετών το χαμηλό αυτό επιτόκιο να ισχύει για όλη τη διάρκεια διασφαλίζοντας περιορισμένες μελλοντικές δαπάνες για τόκους.\r\n\r\nΠηγή: ΗΜΕΡΗΣΙΑ